Birleşik Fiillerden süreklilik, tezlik, yaklaşma, yeterlilik anlamları: Cümlelere bu anlamları veren, genellikle yüklem durumundaki fiillerdir. Fillerin yapısı ve çekimleri cümlelere değişik anlamlar katar. Aşağıda, kurallı birleşik fiillerin cümlelere kazandırdığı anlamlar bulunmaktadır.
Kurallı Birleşik Fiiller
Süreklilik
“-kalmak”, -durmak”, eylemlerin bir süre devam ettiğini ifade eder.
İçeride olanlara bakakaldı.
Tezlik
“-vermek” eylemi, bir hareketin çabucak yapıldığını belirtir. Başka sözcük ve sözcük grupları da eylemin bir anda yapıldığını ifade edebilir.
Odadan ansızın çıktı.
Bıçağı almasıyla elini kesmesi bir oldu.
Yaklaşma
Bir eylemin gerçekleşmesine çok yaklaşıldığını ifade eder.
Ayağım kayınca düşeyazdım.
Misafirler geldi gelecek.
Yeterlilik
-bilmek” eylemi bir işi yapmaya yeterli olunduğunu belirtir.
İstese, zayıf derslerinin hepsini kurtarabilir.
Kötü niyetli birtakım insanlar, kanunlardaki boşluklardan yararlanabilirler. (Olasılık)
Yemekten sonra çikolata yiyebilirsin. (İzin verme)
Sporda başarılı olamayacaksın; çünkü yeteneğin yok. (Yetersizlik)
Toplantıya katılmayabilirim. (Olasılık)
O arkadaşlarınla geziye gidemezsin. (İzin vermeme)